VS zending van lange-afstandswapens naar Oekraïne kan conflict doen escaleren

Bron: Lucas Leiroz, SouthFront 3 juni 2022 ~~~

Washington zegt dat Kiev geen Russisch grondgebied zal aanvallen, maar men kan de woorden van de Oekraïense autoriteiten niet geloven.

Onlangs heeft de Amerikaanse regering herhaaldelijk toegezegd geen lange-afstandswapens naar Kiev te sturen, waarmee ze blijk gaf van een realistische houding ten aanzien van de manier waarop het Oekraïense conflict moet worden aangepakt. Op de eerste dag van juni werd echter een nieuw miljoenenpakket aangekondigd, dat wapens omvatte met voldoende reikwijdte om het grondgebied van de Russische Federatie te bereiken. Ondanks de belofte van Washington dat zijn bondgenoot de wapens niet zal gebruiken tegen doelen in de Russische soevereine ruimte, zijn er geen echte garanties dat aan een dergelijke voorwaarde zal worden voldaan, waardoor het risico van escalatie in de komende dagen aanzienlijk toeneemt.

De Oekraïense regering heeft bij haar Amerikaanse partners aangedrongen op de levering van lange-afstandswapens. De autoriteiten van Kiev beweren dat het op die manier mogelijk zou zijn de macht van het “verzet” te vergroten en de gevechten uit te voeren, juist op dit moment, nu het Russische militaire voordeel al onmiskenbaar lijkt aangetoond en door de Oekraïense strijdkrachten zelf en de westerse media begint te worden toegegeven.

In reactie daarop sprak Joe Biden zijn veto uit over de verscheping van het materiaal, waarbij hij een realistische grens stelde aan wat wel en wat niet aan Kiev kan worden geleverd. De reden is eenvoudig te begrijpen: dergelijke wapens hebben een bereik dat Russisch grondgebied kan bereiken, wat een escalatie van het conflict zou veroorzaken die de VS niet willen aangaan. De prioriteit van de Amerikaanse regering blijft de NAVO-leden te behoeden voor de mogelijke gevolgen van het conflict, en daarom heeft het land geweigerd met Kiev samen te werken op een niveau dat zou kunnen leiden tot Russische represailles. In het midden van het geschil in de Amerikaanse politieke samenleving tussen realisten en oorlogszuchtigen, had de eerste groep blijkbaar dit debat gewonnen en zat zij op één lijn met het standpunt van de president in deze kwestie.

Op 1 juni kondigde Biden echter een nieuw hulppakket voor Oekraïne aan, ter waarde van meer dan 700 miljoen dollar, waarmee hij zijn eerdere woorden tegensprak. Dit nieuwe pakket omvat het meervoudig lanceerraketsysteem HIMARS, dat raketten met een langere reikwijdte kan vervoeren.

“Vandaag kondig ik een belangrijk nieuw pakket veiligheidssteun aan om het Oekraïense leger tijdig kritieke hulp te bieden (…) Dit nieuwe pakket zal hen wapenen met nieuwe capaciteiten en geavanceerd wapentuig, waaronder HIMARS met slagveldmunitie, om hun grondgebied te verdedigen tegen Russische opmars”, aldus Biden.

De onderminister van Defensie voor Beleid Colin Kahl sloot zich aan bij de woorden van de president en verklaarde dat het Pentagon het Oekraïense conflict momenteel beschouwt als een “artillerieduel”. Aangezien HIMARS een sterker systeem is dan de Russische MLRS, die in de operatie wordt gebruikt, zou het pakket een manier zijn om de Oekraïense strijdkrachten in staat te stellen verdere Russische overwinningen te voorkomen.

Sommige Amerikaanse analisten beweren ter verdediging van Biden dat de HIMARS middellange-afstandswapens zijn, maar in feite is er geen erg duidelijke grens aan wat een middellange- of lange-afstandswapen zou zijn. Waar het in de praktijk om gaat, is het daadwerkelijke effect van elk van de wapens. Het bereik van HIMARS is 133,5 tot 300 kilometer. Afhankelijk van waar de wapens worden ingezet, zou dit voldoende kunnen zijn om Russische grondgebieden in het grensgebied te raken, reden waarom Rusland de situatie terecht als een reële bedreiging voor zijn nationale veiligheid beschouwt.

De Amerikaanse regering heeft beloofd dat Kiev het systeem niet zal gebruiken tegen doelen op Russisch grondgebied, maar er zijn geen details bekendgemaakt over de wijze waarop dit soort controle is gepland. Er wordt zelfs geen controlemechanisme voorbereid, en daarom vertrouwen de Russische autoriteiten dit betoog niet en beschouwen zij het gebruik van HIMARS als een “directe provocatie”, in de woorden van Lavrov.

Als reactie daarop is Rusland begonnen met oefeningen met zijn Yars-systemen, waarmee het laat zien dat het geen enkel teken van het gebruik van zware wapens tegen zijn grondgebied zal tolereren. Er zij op gewezen dat er de afgelopen drie maanden reeds op andere tijdstippen Oekraïense aanvallen zijn geweest op de Russische soevereine zone, ook in niet-militaire regio’s, waarbij burgers het slachtoffer zijn geworden. In geval van herhaling zouden de resultaten van dit soort acties catastrofaal zijn, gezien de vuurkracht van de raketten die Oekraïne heeft ontvangen – daarom is Moskou vastbesloten in zijn standpunt van nultolerantie voor verdere invallen.

Gezien dit scenario is het interessant om te analyseren hoe Biden gemakkelijk toegeeft aan de druk van de oorlogsstokers en de Amerikaanse wapenindustrie. De Amerikaanse regering spreekt zichzelf tegen wanneer zij ermee instemt zware lange-afstandswapens naar Kiev te sturen, waarmee zij alle eerder zelf opgelegde beperkingen terugdraait. De weg wordt vrijgemaakt voor een totale afwezigheid van grenzen in het conflict, wat tot geen ander scenario dan escalatie zal leiden.

Topfoto: HIMARS

Lucas Leiroz is onderzoeker Sociale Wetenschappen aan de Rural Federal University van Rio de Janeiro en geopolitiek adviseur.