Oekraïne vredesbesprekingen in het vooruitzicht?

Bron: M. K. BHADRAKUMAR
Indian Punchline 17 juli 2022 ~~~

Ministers van Financiën zijn de geschubde beesten in de wereld van de internationale diplomatie, eenzame dieren en roofdieren, in tegenstelling tot ministers van Buitenlandse Zaken die als vuurvliegjes zijn, fascinerende mooie dieren die licht geven met hun staart. Terwijl de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken, die een week geleden de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de G20 op Bali bijwoonde, een dramatische scène opvoerde toen de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov opstond om het woord te voeren, bleef minister van Financiën Janet Yellen gewoon zitten en luisterde naar de toespraak van de Russische minister Anton Siluanov tijdens de bijeenkomst van de ministers van Financiën en de leiders van de centrale banken van de G20 die vrijdag op Bali begon.

Yellen deed haar zegje – en noemde de oorlog van Rusland in Oekraïne de “grootste uitdaging” voor de wereldeconomie en zo – terwijl de Russische onderminister van Financiën Timur Maksimov, die aanwezig was, rustig toehoorde. Een gezamenlijk communiqué is echter onwaarschijnlijk, omdat de VS bij de G20-bondgenoten aandringt op een prijsplafond voor Russische olie, waarover geen consensus bestaat. Toch is de matiging in het gedrag van Yellen opvallend, omdat zij zich misschien realiseert dat zij niet langer de mondiale agenda bepaalt.

Zelfs een goede vriend van de VS als de voormalige Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Shlomo Ben-Ami wijst erop dat “Rusland er in het algemeen in geslaagd is het tij te keren op het slagveld in Oekraïne” en dat “een soortgelijke verschuiving in het voordeel van Rusland geopolitiek zou kunnen uitpakken”; hetgeen zou betekenen dat “de gevolgen van doorgaan op de huidige weg veel erger zouden kunnen blijken”.

Zulke redelijke stemmen moeten in Washington gehoord worden. Alleen al in de afgelopen week heeft Washington zich driemaal bereid getoond de westerse sancties tegen Rusland in een richting te duwen die tegemoetkomt aan de bezorgdheid van Moskou.

Het meest recente voorbeeld betreft de voedselcrisis, waarbij Rusland en Oekraïne een overeenkomst hebben bereikt waarbij Kiev mijnen zal verwijderen in de wateren rond zijn zuidelijke havens om een “graancorridor” naar de Bosporus te openen. Ondertussen heeft Washington internationale banken, scheepvaart- en verzekeringsmaatschappijen meegedeeld dat de westerse sancties niet van toepassing zijn op de export van graan en meststoffen van Rusland naar de wereldmarkt.

Opnieuw deed zich een potentieel explosieve situatie voor toen Litouwen op 18 juni de doorvoer van Russische goederen van en naar de exclave Kaliningrad blokkeerde. Na de woedende protesten van Moskou en de waarschuwingen voor vergeldingsmaatregelen publiceerde de Europese Commissie op 13 juli een herzien besluit als “blijk van realisme en gezond verstand”, zoals de woordvoerder van het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken het formuleerde.

Volgens de EU-richtlijnen zal de doorvoer per spoor van olie en aardolieprodukten, steenkool, staal en ijzer, hout, cement en andere niet-militaire goederen naar Kaliningrad in het kader van de sancties niet worden verboden. Het is ondenkbaar dat de EU heeft gehandeld zonder overleg te plegen met Washington, dat waarschijnlijk heeft ingegrepen om de potentieel gevaarlijke confrontatie te bezweren.

Evenzo gaf de woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken op 11 juli toe dat Washington voorstander was van een door Canada verleende ontheffing van sancties, waardoor Siemens een hoognodige turbine voor de exploitatie van Gazprom’s Nord Stream-gaspijpleiding naar Europa zou kunnen verplaatsen, zodat de energiesituatie van Duitsland niet zou verslechteren .

In elk van de drie bovengenoemde situaties is de houding van Washington erop gericht de huidige confrontatie tussen Rusland en Europa niet te laten escaleren. Washington moet zich ervan bewust zijn dat oorlogsmoeheid in Europa een dwingende realiteit is. De boerenprotesten in Nederland hebben zich snel over Europa verspreid.

De Britse premier Boris Johnson mag dan zijn afgetreden na een politieke implosie die hij zelf heeft veroorzaakt, maar het was ook eerder een proces dan een gebeurtenis, en de toestand van de Britse economie, die op de rand van een recessie stond, was een belangrijke factor. De Italiaanse regering staat nu op de rand van de afgrond en opnieuw zijn maatregelen om de crisis rond de kosten van levensonderhoud op te vangen een brandhaard geworden van spanningen binnen de brede coalitie van premier Mario Draghi.

Als het gaat om Duitsland, de grootmacht van Europa, zijn alle kansen verkeken. De haalbaarheid van het weer op gang brengen van de kernenergieproductie; de inflatie en de meest doeltreffende manieren om deze te bestrijden; de stijgende prijzen; de energiezekerheidscrisis; de dreiging van bedrijfssluitingen en het massaal schrappen van banen – Dit alles heeft de onenigheid tussen de partijen binnen de regeringscoalitie onder leiding van bondskanselier Olaf Scholz verergerd en de publieke steun gestaag doen afnemen.

De interne onenigheid over belangrijke kwesties heeft gevolgen voor de besluitvorming van de regering en tast de reputatie van het coalitiekabinet aan. De Britse Telegraph meldde gisteren: “Duitsland, eens bewonderd en benijd, is nu het schoolvoorbeeld van hoeveel schade een misplaatst buitenlands en energiebeleid kan aanrichten”.

De krant onderstreepte dat Scholz zowel de NAVO-landen als Rusland probeerde te behagen, terwijl “niemand hem respecteert” en er weinig opties voor verdere ontwikkelingen waren. Haar voorspelling: “Ofwel Berlijn krijgt een enorme tegenslag te verwerken, die gepaard gaat met het falen van de regerende ‘stoplicht’-coalitie, ofwel ze capituleren voor Poetin.”

Inderdaad, Moskou draait de duimschroeven aan. Gazprom heeft woensdag gewaarschuwd dat het de werking van “kritieke” apparatuur voor de Nord Stream 1-gaspijpleiding niet kan garanderen, ondanks het besluit van Canada om een belangrijke turbine na reparaties terug te sturen.

Nog niet zo lang geleden voorspelde Poetin dat Duitsland de volgende supermacht ter wereld zou worden. Duitsland betaalt inderdaad een zeer hoge prijs voor het volgen van de oorlogszuchtige lijn van de VS tegenover Rusland. Vooral de Groenen in de coalitie van Scholz gingen tot het uiterste. Vandaag heeft Washington geen oplossingen te bieden nu de Duitse economie op instorten staat als gevolg van de sancties tegen Rusland.

De bittere waarheid is, zoals China Daily opmerkte: “In de Europese schuldencrisis van 2011 trad Duitsland op als de redder van de Europese Unie met een toereikende aanvoer van Russische energie dankzij de stabiele betrekkingen met Moskou die werden onderhouden door de toenmalige bondskanselier Angela Merkel… Zal Duitsland in staat zijn om de EU deze keer te redden? “

Natuurlijk begrijpt de regering Biden dat de Westerse alliantie voor haar moment van de waarheid staat. De “verschuiving” van sancties drie keer in de afgelopen week zegt iets.

Het invloedrijke Russische dagblad Izvestia schreef op woensdag dat de overeenkomst over de “graancorridor” door de Zwarte Zee de sfeer zou kunnen scheppen voor de hervatting van vredesbesprekingen tussen Kiev en Moskou. Het dagblad citeerde Ivan Abramov, plaatsvervangend voorzitter van de commissie voor economisch beleid van de Federatieraad (Hogerhuis van het parlement), als volgt:

“Natuurlijk, nu kunnen alle overeenkomsten de posities dichter bij elkaar brengen. Er zijn verschuivingen geweest in Kaliningrad. Misschien zal het succes van de graanonderhandelingen een stimulans zijn voor de hervatting van de vredesbesprekingen met Oekraïne. Kiev moet daar echter op voorbereid zijn.”

Abramov liet doorschemeren dat president Poetin en zijn Turkse ambtgenoot Erdogan nieuwe vredesbesprekingen zouden kunnen bespreken tijdens hun komende ontmoeting in Teheran op dinsdag. De vice-voorzitter van de commissie voor economisch beleid van de Doema, Artem Kiryanov, zei ook tegen Izvestia dat aan de voorwaarden van Moskou moet worden voldaan om de speciale militaire operatie in Oekraïne te stoppen, maar dat Kiev eerder geneigd lijkt te vertrouwen op de levering van westerse wapens dan aan de onderhandelingstafel te gaan zitten.

Tegen deze achtergrond heeft de Russische minister van Defensie Sergej Sjoigu vandaag een “inspectiebezoek” gebracht aan de commandopost van de zuidelijke en centrale groepen van de Russische strijdkrachten, die de leiding hebben over de speciale militaire operaties in Oekraïne, om door legercommandanten te worden ingelicht over “de huidige situatie, de acties van de vijand en de voortgang van de uitvoering van gevechtstaken”.

Volgens het persbericht van het ministerie van Defensie had Shoigu “de nodige decreten uitgevaardigd om de acties van de troepengroepen op alle fronten te intensiveren teneinde massale raket- en artillerieaanvallen van het Kievse regime op civiele infrastructuurvoorzieningen, de bevolking van Donbass en andere regio’s te voorkomen”. Shoigu’s focus lag op het consolideren van de militaire winst in plaats van nieuwe offensieven