Waarom Rusland in 2022 voor oorlog koos

Bron: Ted Snider 
antiwar.com 10 januari 2023 ~~~

Waarom besloot Rusland in 2022 oorlog te voeren in Oekraïne? Het was meer dan twee decennia geleden dat de VS en de NAVO hun belofte braken en bijna duizend mijl oostwaarts marcheerden naar de grenzen van Rusland. Het was acht jaar geleden dat de VS een staatsgreep in Oekraïne steunden waarbij een democratisch gekozen pro-Russische regering werd afgezet en vervangen door een zelfgekozen pro-Westerse regering. Erger nog, vanuit Russisch perspectief was de nieuwe regering anti-Russisch. Het was vijf jaar geleden dat de VS de grens tussen defensieve en offensieve wapens hadden opgeheven en Oekraïne begonnen te overspoelen met dodelijke wapens.

Een analyse van de verklaringen en gebeurtenissen die aan de oorlog voorafgingen, in een poging om te achterhalen waarom Rusland in 2022 besloot Oekraïne binnen te vallen, is geen rechtvaardiging of vergoelijking van een oorlog. Oorlogen die de Veiligheidsraad omzeilen zijn altijd illegaal. Een dergelijke analyse is echter noodzakelijk om in de eerste plaats oorlogen te voorkomen, en in de tweede plaats om ze via onderhandelingen te beëindigen.

Rusland heeft vanaf het begin twee verklaarde redenen gehad voor de invasie: de aandrang van het Westen om Oekraïne lid te laten worden van de NAVO en het falen van het Westen om Oekraïne onder druk te zetten om de akkoorden van Minsk uit te voeren. Deze redenen zijn soms kleurrijker gevat in de slogan de demilitarisering en denazificatie van Oekraïne. De eerste verwijst naar het NAVO-wapenarsenaal in Oekraïne; de tweede naar het falen om het Minsk-akkoord uit te voeren en de etnische Russen in de Donbas-regio in het oosten van Oekraïne te beschermen.

Een lange reeks Russische functionarissen had gewaarschuwd dat de uitbreiding van de NAVO naar Oekraïne een rode lijn was. In 2008 noemde Poetin het “een directe bedreiging” voor de Russische veiligheid. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov waarschuwde het Westen dat Rusland “al het mogelijke” zou doen om te voorkomen dat Georgië en Oekraïne lid zouden worden van de NAVO.

In 2017 draaide de regering-Trump het beleid van de regering-Obama om en begon dodelijke offensieve wapens naar Oekraïne te sturen. In plaats van het traject om te keren, versnelde Biden het – terwijl hij zelf in 1997 tegen NAVO-uitbreiding had gewaarschuwd. In de maanden voorafgaand aan de oorlog sprak Biden over “een nieuw strategisch defensiekader” met Oekraïne en beloofde hij “veiligheidsbijstand” die zowel financiële steun als dodelijke wapens omvatte. In een ontmoeting met Zelensky in september 2021 sprak Zelensky over zijn “visie op de kansen van Oekraïne om toe te treden tot de NAVO en het tijdschema voor deze toetreding”. Biden sprak over zijn “steun voor de Euro-Atlantische aspiraties van Oekraïne” en Amerikaanse steun voor de “volledige integratie van Oekraïne in Europa.” Een maand later benadrukte minister van Defensie Lloyd Austin opnieuw “dat er een open deur naar de NAVO is” voor Oekraïne.

In februari 2019 werd de grondwet van Oekraïne gewijzigd om het NAVO-lidmaatschap verplicht te stellen voor alle toekomstige regeringen.

Zelensky, die was verkozen op een platform van ondertekening van het akkoord van Minsk en het sluiten van vrede met Rusland, trok dat amendement niet in maar handhaafde het.

In juni 2021 herhaalde de NAVO haar belofte over het uiteindelijke lidmaatschap van Oekraïne van de NAVO. In augustus 2021 ondertekenden de VS en Oekraïne een Strategisch Defensiekader. In november ondertekenden de VS het Handvest VS-Oekraïne inzake strategisch partnerschap dat zich ertoe verbindt Oekraïne te helpen de hervormingen door te voeren die nodig zijn voor zijn toetreding tot de NAVO. In het document staat dat de VS en Oekraïne zich zullen laten leiden door de verklaring van de top van Boekarest in 2008, die Oekraïne een uiteindelijk NAVO-lidmaatschap garandeerde.

Oekraïne, de VS en de NAVO hadden onlangs allemaal harde toezeggingen gedaan dat de NAVO naar Oekraïne zou komen. De levering van offensieve wapens betekende al dat, ook al was Oekraïne nog geen lid van de NAVO, de NAVO naar Oekraïne was gekomen. In een essay van juli 2021 klaagde Poetin dat Oekraïne “een gewillige gijzelaar van andermans geopolitieke wil” was geworden. Hij zei dat Oekraïne een “springplank tegen Rusland” was geworden. Hij zei dat op het grondgebied van Oekraïne, aan de rand van Rusland, NAVO-infrastructuur werd opgevoerd, dat Oekraïne werd omgevormd tot een “anti-Rusland” en dat Rusland dat “nooit zal accepteren”.

In juni 2021 zei Poetin tegen de Conferentie van Moskou over internationale veiligheid dat “we natuurlijk niet anders kunnen dan bezorgd zijn over de voortdurende opbouw van het militaire potentieel en de infrastructuur van de NAVO in de buurt van de Russische grenzen.” Op 2 december 2021 zei Sergej Lavrov: “Ik wil het heel duidelijk stellen: de transformatie van onze buurlanden in een bruggenhoofd voor een confrontatie met Rusland en de inzet van NAVO-troepen in de onmiddellijke nabijheid van gebieden die van strategisch belang zijn voor onze veiligheid, zijn absoluut onaanvaardbaar.” Vijf dagen later, in antwoord op een vraag tijdens de persconferentie na zijn videoconferentie met Biden, zei Poetin: “Het vooruitzicht van een mogelijke toetreding van Oekraïne tot de NAVO baart ons zorgen, omdat dit zal worden gevolgd door de stationering van overeenkomstige troepencontingenten, bases en wapens die ons bedreigen.” Op 21 december 2021 zei Poetin tegen het Russische ministerie van Defensie dat het “uiterst alarmerend is dat elementen van het Amerikaanse wereldwijde verdedigingssysteem in de buurt van Rusland worden ingezet.” Hij benadrukte dat “als Amerikaanse en NAVO-militaire systemen in Oekraïne worden ingezet, hun vluchttijd naar Moskou slechts 7-10 minuten zal bedragen.” In een toespraak in februari 2022 zei Poetin dat Oekraïne “een marionettenregime” was geworden dat “als een mes op de keel” van Rusland zit. Hij zei dat “Oekraïne zal dienen als geavanceerd bruggenhoofd” voor een preëmptieve aanval van de VS op Rusland. Nicolai Petro, hoogleraar politieke wetenschappen aan de Universiteit van Rhode Island, heeft gezegd dat Oekraïne “in feite een militair bolwerk van de NAVO is geworden, zelfs zonder NAVO-lidmaatschap. Het land werd bewapend volgens NAVO-normen en kreeg NAVO-apparatuur en -training. . . .”
Rusland werd geconfronteerd met hernieuwde beloften van een uiteindelijk lidmaatschap voor Oekraïne van de NAVO, het overspoelen van Oekraïne met dodelijke wapens, westerse training van Oekraïense strijdkrachten en oefeningen om de interoperabiliteit met de NAVO te verbeteren. De Russische ambassadeur in de VS, Anatoly Antonov, zei dat “de situatie uiterst gevaarlijk is . . . We zijn op het punt gekomen dat we geen ruimte hebben om ons in te dekken.”

Geoffrey Roberts, in een artikel genaamd “Now or Never: The Immediate Origins of Putin’s Preventive War on Ukraine”, meldt dat Poetin zich op 18 november 2021 tijdens een vergadering van Russische diplomaten tot Sergey Lavrov wendde en zei: “Het is absoluut noodzakelijk om aan te dringen op serieuze garanties voor de lange termijn die de veiligheid van Rusland waarborgen. . . .” Dagen later zei Poetin dat “de dreiging aan onze westgrens echt toeneemt, en we hebben het er vaak over gehad. Het is genoeg om te zien hoe dicht de militaire infrastructuur van de NAVO bij de grenzen van Rusland is komen te liggen. Dit is meer dan ernstig voor ons.” Poetin kondigde vervolgens aan dat “wij in de dialoog met de Verenigde Staten en haar bondgenoten zullen aandringen op de uitwerking van concrete overeenkomsten die een verdere uitbreiding van de NAVO naar het oosten en de plaatsing van wapensystemen die een bedreiging voor ons vormen in de nabijheid van het Russische grondgebied uitsluiten. Wij stellen voor hierover inhoudelijke besprekingen te beginnen.”

Omdat het Westen had bewezen dat zijn beloften over de uitbreiding van de NAVO niet te vertrouwen waren, drong Poetin erop aan dat ze deze keer formeel op schrift zouden worden gesteld: “Ik wil in het bijzonder opmerken dat wij juist juridische, wettelijke garanties nodig hebben, omdat onze westerse collega’s hun mondelinge toezeggingen niet zijn nagekomen. Iedereen kent met name de mondelinge toezeggingen dat de NAVO zich niet naar het oosten zou uitbreiden. Maar in werkelijkheid hebben zij absoluut het tegenovergestelde gedaan. In feite werden de legitieme veiligheidsbelangen van Rusland genegeerd en dat gebeurt nog steeds op dezelfde manier.”

Op 17 december 2021 overhandigde Rusland zijn voorstellen voor veiligheidsgaranties aan zowel de VS als de NAVO. De belangrijkste eisen waren: geen uitbreiding van de NAVO naar Oekraïne en geen inzet van wapens of troepen in Oekraïne. Op 26 januari verwierpen de VS en de NAVO de essentiële eis van Rusland voor een schriftelijke garantie dat Oekraïne niet tot de NAVO zou toetreden. In plaats daarvan drong het Westen opnieuw aan op “het recht van andere staten om veiligheidsregelingen te kiezen of te wijzigen”.

Derek Chollet, adviseur van minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken, heeft toegelicht dat de VS Moskou hebben verteld dat onderhandelen over NAVO-uitbreiding naar Oekraïne nooit op de agenda heeft gestaan.

Poetin merkte eenvoudigweg op “dat fundamentele Russische zorgen werden genegeerd.”

Het officiële Russische antwoord kwam op 17 februari 2022. Daarin stond dat de VS en de NAVO “geen constructief antwoord” gaven op de belangrijkste eisen van Rusland. Het voegde daaraan toe dat als de VS en de NAVO bleven weigeren Rusland “juridisch bindende garanties” te geven met betrekking tot zijn veiligheidskwesties, Rusland zou reageren met “militair-technische middelen”.
Rusland verging het niet beter met zijn tweede zorg: de uitvoering van de Minsk-akkoorden. In zijn biografie van Poetin zegt Philip Short: “De hoop die Poetin had op een verbetering van de betrekkingen onder de nieuwe Oekraïense president, Volodymyr Zelensky, die Porosjenko in 2019 was opgevolgd, was ijdel gebleken. Voor Moskou moest vooruitgang worden geboekt door de uitvoering van de Minsk-akkoorden. Voor Kiev was dat politiek onmogelijk.”

De Minsk-akkoorden, waarover in 2014 en 2015 werd onderhandeld, vormden de beste kans op vrede in het toch al zo onrustige Oekraïne. De Minsk-akkoorden werden bemiddeld door Frankrijk en Duitsland, goedgekeurd door Oekraïne en Rusland, en aanvaard door de VS en de VN. Zij beloofden de Donbas op vreedzame wijze terug te geven aan Oekraïne en het land volledige autonomie te geven.

Zelensky werd gekozen op een platform dat beloofde het Minsk-akkoord uit te voeren. Maar daarvoor had hij de steun van de VS nodig. Die kreeg hij niet. Zelensky werd door ultranationalistische elementen in Oekraïne van het diplomatieke pad geduwd, draaide zijn campagnebelofte terug en weigerde het akkoord uit te voeren. De VS verzuimde vervolgens om hem weer op het diplomatieke pad te krijgen. Richard Sakwa, hoogleraar Russische en Europese politiek aan Kent, vertelde me dat “wat Minsk betreft, noch de VS noch de EU serieuze druk op Kiev uitoefenden om zijn deel van het akkoord na te komen.” Anatol Lieven, directeur van het Eurazië-programma van het Quincy Institute for Responsible Statecraft, is het daarmee eens. Hoewel de VS Minsk officieel hebben onderschreven, vertelde Lieven me dat “ze niets hebben gedaan om Oekraïne ertoe aan te zetten het akkoord daadwerkelijk uit te voeren.”

Over de Minsk-akkoorden is onderhandeld door de toenmalige Oekraïense president Pjotr Porosjenko. Maar Porosjenko was misschien nooit van plan ze uit te voeren. Philip Short meldt dat “Porosjenko later zei dat hij had ingestemd omdat het de enige manier was om de gevechten te stoppen, maar hij wist dat het nooit zou worden uitgevoerd omdat noch het politieke establishment noch de publieke opinie in Oekraïne het zou accepteren.” Erger nog, Porosjenko heeft onlangs gezegd dat het akkoord van Minsk een misleiding was. In mei 2022 vertelde Porosjenko de Financial Times dat Oekraïne “helemaal geen strijdkrachten had” en dat de “grote diplomatieke prestatie” van het Minsk-akkoord was dat “we Rusland van onze grenzen hebben weggehouden – niet van onze grenzen, maar van een grootschalige oorlog.” Het akkoord gaf Oekraïne de tijd om zijn leger op te bouwen. Porosjenko vertelde de Oekraïense media en andere media dat “we alles hadden bereikt wat we wilden. Ons doel was eerst de dreiging te stoppen, of op zijn minst de oorlog uit te stellen – acht jaar veilig te stellen om de economische groei te herstellen en krachtige strijdkrachten op te bouwen.”

Meer recentelijk heeft de voormalige Duitse bondskanselier Angela Merkel, die een rol speelde bij de bemiddeling van het akkoord, iets soortgelijks bekend, door te suggereren dat het Westen Rusland gewoon voorliegt dat er een diplomatieke oplossing is voor de crisis in Oekraïne, omdat zij, onder de dekmantel van diplomatie, een militaire oplossing voorbereiden. In een interview van 1 december met Der Spiegel zei Merkel dat ze gelooft dat ze “tijdens de besprekingen in Minsk de tijd heeft kunnen kopen die Oekraïne nodig had om de Russische aanval te keren. Ze zegt dat het nu een sterk, goed versterkt land is. Destijds, zo weet ze zeker, zou het onder de voet zijn gelopen door de troepen van Poetin.” Een week later herhaalde Merkel die bekentenis in een interview met Die Zeit. “Het Minsk-akkoord van 2014 was een poging om Oekraïne tijd te geven”, zei ze. Oekraïne “gebruikte deze tijd om sterker te worden, zoals je vandaag kunt zien. Het Oekraïne van 2014/15 is niet het Oekraïne van vandaag.”

De voormalige Franse president en Merkels Europese partner bij de bemiddeling in de Minsk-akkoorden, François Hollande, lijkt Merkels bewering te hebben bekrachtigd in een interview van 28 december 2021 met The Kyiv Independent. Op de vraag of Merkels beweringen juist waren, antwoordde Hollande: “Ja, Angela Merkel heeft op dit punt gelijk.” Vervolgens zei hij: “Sinds 2014 heeft Oekraïne zijn militaire houding versterkt. Het Oekraïense leger is inderdaad totaal anders dan dat van 2014. Het is beter getraind en uitgerust. Het is de verdienste van de Minsk-akkoorden dat het Oekraïense leger deze kans heeft gekregen.”

De Minsk-akkoorden vertegenwoordigden de beste kans op vrede, en Rusland was afhankelijk van de uitvoering ervan. Maar, aldus Petro, “het Minsk-II proces … werd eind 2021 expliciet verworpen door hoge Oekraïense regeringsfunctionarissen.” Hoewel de belangrijkste spelers in de Minsk-onderhandelingen, Frankrijk, Duitsland, Rusland en Oekraïne, elkaar in de dagen voor de oorlog ontmoetten, “was het duidelijk,” zegt Richard Sakwa, “dat Oekraïne geen zin had om de Minsk-2 overeenkomst na te komen.” In maart 2021 vaardigde Zelensky een decreet uit tot oprichting van het Krimplatform, dat, in tegenstelling tot het mandaat waarmee hij was verkozen, beloofde de Krim te ontzetten en opnieuw te integreren, desnoods militair.

Poetin voelde de teloorgang van de laatste, beste hoop. Op 14 mei 2021 zei Poetin tegen de Russische Veiligheidsraad dat Oekraïne “hun politieke omgeving aan het zuiveren was” met één “doel: het politieke milieu zuiveren van krachten die oproepen tot een vreedzame oplossing van de crisis in Zuidoost-Oekraïne, in de Donbass, en tot goede nabuurschapsbetrekkingen met Rusland.” Volgens Roberts waren deze opmerkingen de eerste publieke uitlatingen van bezorgdheid over de recente ontwikkelingen over het lot van Minsk.

Op 20 augustus 2021 klaagde Poetin bij Merkel dat “Oekraïne een aantal wetten en regels heeft aangenomen die in wezen in strijd zijn met de akkoorden van Minsk. Het is alsof de leiding van dat land heeft besloten het bereiken van een vreedzame regeling op te geven.” Volgens Sakwa “heeft de centrale regering in Kiev lange tijd wetten aangenomen die het gebruik van de Russische taal en zelfs de Russische cultuur verbieden in het officiële gebruik, het onderwijs en de massamedia.” Petro zegt dat met Kievs afwijzing van de Minsk-akkoorden alle etnisch Russische “televisie- en mediakanalen werden gesloten door de Oekraïense regering. In wezen werd Ruslandgezinde Oekraïner zijn nu gelijkgesteld met anti-Oekraïens zijn.”

Ondertussen had Oekraïne 60.000 elitetroepen, vergezeld van drones, langs zijn oostgrens met Donbas gemobiliseerd. Deze mobilisatie ging vooraf aan de Russische troepenopbouw aan de westgrens met Donbas in 2022. Er was “oprechte onrust”, zegt Sakwa, dat Oekraïne op het punt stond de zeven jaar oude burgeroorlog te escaleren en de grotendeels etnisch Russische Donbas-regio binnen te vallen.”

Rond deze tijd, in februari 2022, werd de ongerustheid versterkt door een dramatische toename van Oekraïense artilleriebeschietingen in de Donbas, die werden waargenomen door de grenswaarnemingsmissie van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa. Sakwa vertelde dat de meeste schendingen van het staakt-het-vuren plaatsvonden aan de kant van Oekraïne in de Donbas. Volgens VN-gegevens viel 81,4% van de burgerslachtoffers in de “zelfbenoemde ‘republieken'”. Volgens waarnemers van de OVSE werd tussen 18 en 20 februari tweederde tot driekwart van de beschietingen vanaf de Oekraïense kant van de lijn naar de Russische kant gelanceerd.

Zoals Rusland zich bleef inzetten om de VS en de NAVO ervan te overtuigen niet naar Oekraïne te trekken, getuige de voorstellen van december over veiligheidsgaranties, zo bleef het streven naar een oplossing door de uitvoering van de Minsk-akkoorden.

Roberts citeert Poetin als hij zegt dat hij “ervan overtuigd” is dat er “nog steeds … geen alternatief is”. In augustus 2021 zei Poetin in antwoord op een vraag van de pers na gesprekken met Merkel: “We hebben geen ander instrument om vrede te bereiken, en ik geloof dat ze zeer zorgvuldig en met respect moeten worden behandeld.” Roberts zegt dat Poetin in een interview van 13 november “de inzet van Rusland voor de uitvoering van de akkoorden van Minsk herhaalde en zei dat er geen ander mechanisme is om het Donbass-probleem op te lossen.”

Poetin bleef in de dagen vlak voor de oorlog spreken met de Franse en Duitse Minsk-makelaars van het akkoord. Roberts meldt dat Poetin op 12 februari met Macron sprak en klaagde over het falen van het Westen om Kiev ertoe te bewegen de afspraken uit te voeren. De volgende dag zei hij tegen de Duitse bondskanselier Olaf Scholz dat hij geloofde dat een oplossing binnen de Minsk-akkoorden nog steeds mogelijk was, maar dat Duitsland en Frankrijk Oekraïne onder druk moesten zetten.

De VS en de NAVO hadden de eis van Rusland om schriftelijke garanties dat Oekraïne geen lid zou worden van de NAVO afgewezen. Oekraïne had de uitvoering van de Minsk-akkoorden en een vreedzame regeling afgewezen. Zoals Petro zegt: “Waarom viel Rusland nu binnen? Omdat de strategie van Rusland tot nu toe op elk niveau was uitgelopen op een mislukking.”

Maar het besluit van Rusland om op 24 februari 2022 binnen te vallen was misschien niet het gevolg van het uitblijven van garanties dat Oekraïne geen lid zou worden van de NAVO of het uitblijven van de uitvoering van het Minsk-akkoord door Oekraïne. Het kan het gevolg zijn van de samenloop van beide. Het kan te maken hebben met het risico dat een Oekraïne in de NAVO dat Donbas of de Krim aanvalt, Rusland in een oorlog met de NAVO zou betrekken. Die bezorgdheid werd geenszins weggenomen door de toespraak van Zelensky op 19 februari tijdens de Veiligheidsconferentie van München, waarin hij dreigde dat Oekraïne opnieuw kernwapens zou verwerven.

Het nachtmerriescenario voor Poetin zou kunnen zijn dat Oekraïne, als NAVO-lid, de Minsk-akkoorden verwerpt, Donbas of zelfs de Krim aanvalt, zoals beloofd door het Krimplatform, en Rusland in een oorlog met Oekraïne trekt die artikel 5 van de NAVO in werking zou stellen.

Op 1 februari, slechts drie weken voor de invasie, zei Poetin:

“Luister aandachtig naar wat ik zeg. Het staat in de doctrines van Oekraïne geschreven dat het de Krim wil terugnemen, desnoods met geweld. . . .

“Stel dat Oekraïne lid is van de NAVO. Het zal vol wapens zitten, moderne offensieve wapens zullen op zijn grondgebied worden ingezet, net als in Polen en Roemenië – wie gaat dat voorkomen? Stel dat het operaties begint op de Krim, om over Donbass nog maar te zwijgen. Dit is soeverein Russisch grondgebied. Wij beschouwen deze zaak als afgehandeld. Stel dat Oekraïne een NAVO-land is en deze militaire operaties begint. Wat moeten we dan doen? Tegen het NAVO-blok vechten? Heeft iemand hier wel eens over nagedacht? Blijkbaar niet.”

Dit was Poetins duidelijkste uiting van bezorgdheid over de samenloop van de twee kernproblemen. Vervolgens maakte hij zich hardop zorgen dat het doel van de VS om Rusland in toom te houden zou kunnen worden bereikt door “Oekraïne bij de NAVO te betrekken, daar aanvalswapens in te zetten” en Oekraïne vervolgens aan te moedigen “de kwesties van de Donbass of de Krim met geweld op te lossen.”

Roberts meldt dat tijdens hun laatste ontmoeting op 7 februari, nadat hij de uitbreiding van de NAVO en de weigering van Oekraïne om de Minsk-akkoorden uit te voeren als oorzaken van de crisis had genoemd, Poetin er bij Macron op aandrong dat het toelaten van Oekraïne tot de NAVO een riskante zet was vanwege het gevaar dat Oekraïne zou proberen de Krim terug te veroveren of de situatie in de Donbas met geweld op te lossen en een conflict tussen Rusland en de NAVO zou ontketenen.

Slechts drie dagen voor de invasie herhaalde Poetin wat deze centrale zorg lijkt te zijn. In zijn openingsopmerkingen voor een televisievergadering van de Russische Veiligheidsraad benadrukte Poetin opnieuw dat een NAVO-Oekraïne die de Krim militair probeert terug te winnen, een oorlog tussen de NAVO en Rusland zou kunnen ontketenen. Poetin zei dat “de realiteit waarin we leven” is dat als Oekraïne “wordt toegelaten tot …. de dreiging tegen ons land zal toenemen vanwege artikel 5”, aangezien “er een reële dreiging bestaat dat zij zullen proberen het grondgebied waarvan zij menen dat het van hen is, met militair geweld terug te veroveren. En dat staat ook in hun documenten. Dan zal het hele Noord-Atlantische bondgenootschap zich ermee moeten bemoeien.”

De twee belangrijkste veiligheidszorgen voor Rusland waren de belofte van het NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne en de weigering van Oekraïne om het Minsk-akkoord uit te voeren.

Maar de reden waarom Rusland op 24 februari besloot ten strijde te trekken was misschien niet een van die redenen afzonderlijk, maar de explosieve samenloop van beide. Wat Poetin wellicht het meest vreesde, is een anti-Russisch Oekraïne, gehuld in volledig NAVO-lidmaatschap en meteen bewapend met artikel 5-garanties en een formeel beleid om de Krim terug te nemen, en een uitsluitend militaire oplossing voor de situatie in de Donbas, die een aanval op een van de twee regio’s lanceert in overeenstemming met hun beleid en Rusland in een oorlog met de NAVO trekt door hun artikel 5-garantie.

Ted Snider is afgestudeerd in de filosofie en schrijft over het analyseren van patronen in het buitenlands beleid en de geschiedenis van de VS.