Hoe de militaire staatsgreep in Niger overkomt

Bron: Mauro Armanino 
investigaction 29 augustus 2023 ~~~~

Dit is de vijfde in de reeks in het land sinds het, net als veel andere Afrikaanse landen, in 1960 onafhankelijk werd van Frankrijk. Het nationale stadion van Niamey is vernoemd naar president Seyni Kountché, de soldaat die een tiental jaar na de onafhankelijkheid de eerste staatsgreep pleegde. In de korte tijd dat de republiek bestaat, is het mogelijke en het onvoorstelbare te zien geweest in een rechtsstaat.

Zo werd de militaire president Baré Mainassara in 1999 op barbaarse wijze door zijn lijfwacht doodgeschoten op het vliegveld van de hoofdstad. De daders en aanstichters van deze misdaad zijn nooit vervolgd. De vijfde staatsgreep, die momenteel wordt gepleegd, is ook ongewoon door de creativiteit van de manier waarop hij werd uitgevoerd.

De afgezette president, Mohamed Bazoum, zat gevangen op de benedenverdieping van zijn paleis en de coupplegers waren leden van de Presidentiële Garde, die juist bedoeld was om hem te beschermen tegen wat er was gebeurd. De andere militaire korpsen hebben zich geleidelijk aan aangesloten bij de plegers van de staatsgreep die het regime van de Zevende Republiek omverwierp en de grondwet opschortte, samen met de politieke partijen. De dreiging van een gewapende interventie en de economische en politieke sancties hebben, tot nu toe in ieder geval, geen noemenswaardige resultaten opgeleverd, behalve dat het een groot deel van de bevolking rond de militairen heeft verenigd. De staatsgreep zelf, die op een atypische manier is verlopen, zorgt voor een mengeling van gevoelens en emoties in het hart van de stad.

Ondertussen heeft de Nationale Raad voor de Bescherming van het Vaderland (CNPS) een nieuwe premier, ministers en gouverneurs (militairen) benoemd in de verschillende regio’s waar het bestuur van het land is verdeeld. Elke zondag en soms door de week vinden er volksdemonstraties plaats ter ondersteuning van de militaire junta, vooral als de “oorlogstrommels” van de Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) schallen. Voor gewone mensen is het blijkbaar business as usual en de dagelijkse strijd om het bestaan wordt bevestigd en versterkt door langere stroomonderbrekingen, stijgende prijzen en grenzen die vrachtwagens vol bederfelijke goederen tegenhouden.

De lucht in de hoofdstad is vervuld van een gevoel van onvolledigheid en verwachting van nieuwe ontwikkelingen. Dit is waar het stuk Wachten op Godot van de Ierse toneelschrijver Samuel Beckett over gaat. De hoofdpersoon die de personages op het toneel heeft uitgenodigd zal nooit aankomen. Zijn verschillende boodschappers herhalen dat Godot hen laat weten dat hij niet nu zal aankomen, maar “zeker morgen”. Het is precies dit gevoel dat er iets of iemand op komst is dat bepalend lijkt te zijn voor het verloop van deze vreemde putsch. Tussen min of meer geslaagde bemiddelingspogingen en terugkerende dreigingen van gewapende interventie stroomt het dagelijks overleven van gewone mensen als de rivier de Niger.

Wie meer dan het zand, dat luistert, alles verdraagt en verwelkomt, kan begrijpen dat de staatsgreep plaatsvindt in afwachting van “Godot”. Het zal niet nu gebeuren, maar zeker “morgen”.


Gerelateerd (berichten in dit archief):