Europa: Een breukvlak tussen neoliberalisme en de aspiraties van het volk

26mei 2022 by ian No Comments 
Bron: Nora Garcia Nieves, 
People's Dispatch 24 mei 2022 ~~~

Europese leiders doen alsof ze in een hoek gedreven worden, maar waar een wil is, is een weg.

“Noch oorlog die ons vernietigt, noch vrede die ons onderdrukt”: Deze historische anti-oorlogsleus van de Spaanse feministische beweging is een van de fundamentele sleutels tot het bouwen van een horizon van vrede. Zij beweert dat vrede niet alleen maar een staakt-het-vuren is, noch overgave aan of zwijgen tegenover degenen die hun oorlogen aan anderen opleggen. Vrede is veeleer het leggen van een basis voor het bevorderen van betrekkingen die gebaseerd zijn op wederzijds respect en samenwerking.

Zo’n idee is noch naïef, noch onmogelijk. Waar een wil is, is een weg.

Bouwen aan een nieuwe weg op basis van een duurzame vrede is het enige mogelijke alternatief voor de duurzaamheid van alle mensen en de planeet. Het tegenovergestelde hiervan betekent een monddood maken van de mensen, het verlies van mensenlevens, een verdeelde wereld, permanente oorlog, leven in voortdurende angst voor kernwapens, en ellende voor de mensen die door oorlog worden getroffen.

Degenen die beweren de vrijheid te verdedigen, willen niet dat degenen die anders zijn dan zij, ervan kunnen genieten. We hebben te maken met een “met mij of tegen mij”-mentaliteit of, zoals Josep Borrell, hoge vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, onlangs zei: “We zullen denken aan hen die niet aan onze kant staan”.

Vrijheid is dus niet alleen een keuze tussen twee opties, maar de mogelijkheid om onze eigen optie te creëren. Daarom is het van essentieel belang dat wij, tegenover de heersende perceptie van de wereld die ons het vermogen probeert te ontnemen om ons een nieuw alternatief voor te stellen, een alternatief formuleren waarin iedereen kan passen, en waarin oorlog geenszins onvermijdelijk is.

Europa is onverdedigbaar

In de huidige context, nu Rusland Oekraïne is binnengevallen, worden we omringd door een gevoel van geheugenverlies en het gevoel dat we zijn teruggekeerd naar de 20e eeuw. Opnieuw is er oorlog, haat en de bekende retoriek van de verdeling van “wij” tegen “anderen”. Het is schokkend dat Fort Europa – dat in zijn reactie op de vluchtelingen en migranten uit de door oorlog verscheurde en arme landen in het Zuiden, de Middellandse Zee in een massagraf heeft veranderd, dat illegaal migranten terugdringt en dat asielzoekers opsluit in detentiecentra, zonder toegang tot advocaten – nu, geconfronteerd met de oorlog in Oekraïne, het zo gemakkelijk vindt om zijn beleid te wijzigen en zijn deuren te openen voor blanken en mensen met blauwe ogen. De oorlog in Oekraïne heeft bewezen dat de EU perfect in staat is om vluchtelingen op te vangen, maar voor degenen die vastzitten in Libië – het land dat door de NAVO is verwoest – zijn er geen veilige routes, geen treinen en geen gratis bussen. Dit toont eens te meer aan: waar een wil is, is een weg.

Alle mensen hebben het recht om oorlog te ontvluchten en hun leven weer op te bouwen, zoals de Afghaanse, Koerdische en Syrische mensen die zich een weg hebben gebaand naar Moria, het overvolle vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos dat tijdens de pandemie in 2020 is afgebrand, waarbij bijna 13.000 mensen in de kampen zonder onderdak zijn achtergebleven en waar 10-jarige kinderen hebben geprobeerd zelfmoord te plegen als gevolg van geweld, honger en overbevolking. De houding uit de koloniale geschiedenis van Europa is blijven bestaan, en bevestigt dat er levens zijn die ertoe doen en levens die er niet toe doen.

Maar nog niet zo veel jaren geleden moesten duizenden Spaanse gezinnen vluchten voor het fascisme, dat ook “de anderen” vervolgde, een classificatie die het Roma-volk, leden van de LGBTQ-gemeenschap en aanhangers van de Spaanse Republiek omvatte. Zoals Aimé Césaire schreef in zijn “Discours sur le colonialisme”, “Europa is onverdedigbaar”. Het niveau van hypocrisie is al verbijsterend, en toch gaan we door op deze weg waar we praten over vrede terwijl we wapens sturen naar de oorlogvoerende naties, we praten over democratie terwijl we censuur steunen, we praten over mensenrechten terwijl we de Verenigde Naties ondermijnen, we praten over vrijheid terwijl we het binnendringen van het fascisme negeren. En in het centrum van dit alles staat de NAVO. Alsof het nog niet genoeg is onze soevereiniteit over te geven aan de kapitalistische markt, moeten we haar ook nog overgeven aan oorlogen die door de Verenigde Staten worden gevoerd.

Waardigheid kun je niet eten, maar mensen zonder waardigheid gaan op hun knieën en komen zonder eten te zitten’.

Julio Anguita González, de overleden burgemeester van Cordoba en invloedrijk politiek leider binnen de linkervleugel van Spanje, heeft de beroemde uitspraak gedaan: “Waardigheid kun je niet eten, maar mensen zonder waardigheid gaan op hun knieën en komen zonder eten te zitten.” Deze woorden weerklinken in mijn hoofd als ik probeer te begrijpen wat er in Europa gebeurt, of belangrijker nog, wat Europa is en hoe we van Europa het tegenovergestelde kunnen maken. Maar om te begrijpen wat Europa vandaag is, moeten we niet vergeten dat de debatten die de consensus over deze Europese Unie tot stand brachten, in abstracte en ambitieuze termen werden gevoerd, waarbij moderniteit werd geassocieerd met neoliberalisme. Terwijl de mensen bezweken voor een lege Europese identiteit, werd de basis gelegd voor een economie die gescheiden was van de politieke en democratische macht.

Net als de kleine zeemeermin uit het populaire sprookje van Hans Christian Andersen verkochten wij onze stem voor een romantisch idee van liefde – in ons geval voor het gevoel te behoren tot een vage Europese identiteit. Terwijl wij stemloos waren, vulden de EU-fabrikanten de kloof tussen economische en sociale structuren op met instellingen die ongelijkheid in de hand werken en een Europees veiligheidsproject dat verantwoording aflegt aan Washington. De besluiten van de EU ten overstaan van de financiële crisis van 2008, de COVID-19 pandemie of de oorlog in Oekraïne kunnen niet verder af staan van de reële en dagelijkse veiligheidsbehoeften van haar bevolking. De les die we echter uit de kleine zeemeermin hadden moeten trekken, is dat er zonder onze stemmen geen echte echte liefde kan zijn.

De strijd tegen het geheugenverlies

Degenen onder ons die tegen het historisch geheugenverlies hebben gestreden, weten dat we geen militaire allianties nodig hebben, want oorlog is een vreselijk verschijnsel, maar het is niet de ziekte die de wereld teistert. Om die ziekte te verwijderen heeft Europa dringend een harttransplantatie nodig – een antifascistisch en antikoloniaal hart, een hart dat verantwoordelijk is voor de wereld die het opbouwt en voor de mensen die erin leven en die er naartoe komen. Dus hoe kunnen we van Europa het tegenovergestelde maken van wat het nu is? In de eerste plaats door ervan uit te gaan dat we niet langer kunnen uitstellen onze ogen te openen, Europa te zien voor wat het is, en de moeilijkste taak aan te pakken: een eigen weg uit te stippelen. Met het geheugen zullen we die taak aankunnen, want het is al eerder geprobeerd. Laten we luisteren naar het verleden, en laten we het heden beter maken. Die reis gaat van de anti-oorlogsactiviste Rosa Luxemburg naar de Non-Aligned Movement (Niet-Gebonden Beweging), de BRICS, het Pan-Afrikanisme en de strijd van de Moeders van het Plaza de Mayo. Heel deze voorgeschiedenis herinnert ons eraan dat de strijd om een alternatieve weg naar vrede uit te stippelen vol moed is, en dat zij die voor de vrede streden op hun weg hebben geleerd dat ook hun wil telt.

Want waar een wil is, is een weg.

Meer wapens zullen ons niet redden – dat zullen wij doen.

Nora Garcia Nieves, lid van No Cold War, woont in Madrid, waar zij als activiste actief is in de feministische, internationalistische en culturele strijd.

Dit artikel ikwam tot stand door Morning Star en Globetrotter.Topfoto: Mei-protest “Geen bezuinigingen voor de oorlog”. PCE.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *